مشخصات فنی زانویی لوله
مشخصات فنی زانویی لوله به ویژگی‌ها و مشخصات فنی این قطعه اتصالی در سیستم‌های لوله‌کشی اشاره دارد. مشخصات فنی عمده زانویی لوله عبارتند از:
-
جنس: زانویی‌ها معمولاً از مواد مختلفی مانند فولاد، استنلس استیل، برنج، چدن، پلی‌اتیلن یا PVC ساخته می‌شوند که بر اساس نیاز به دمای خاص، فشار و نوع سیال انتخاب می‌شوند.
-
نوع اتصال: زانویی‌ها می‌توانند از انواع مختلف اتصالات مانند رزوه‌ای، فلنجی، جوشی یا فشاری برخوردار باشند.
-
زاویه: زاویه استاندارد زانویی‌ها معمولاً 90 درجه یا 45 درجه است، ولی بسته به نیاز می‌تواند در اندازه‌های مختلف باشد.
-
قطر: زانویی‌ها برای لوله‌های با قطرهای مختلف تولید می‌شوند و قطر داخلی و خارجی آن‌ها باید با اندازه لوله‌ها منطبق باشد.
-
مقاومت: زانویی‌ها باید در برابر فشار، دما و خورندگی مواد مختلف مقاوم باشند و توانایی تحمل شرایط کاری خاص را داشته باشند.
-
استانداردها: زانویی‌ها معمولاً طبق استانداردهای بین‌المللی مانند ASME, ANSI, DIN و ISO ساخته می‌شوند.
این مشخصات فنی بستگی به کاربرد و نیاز سیستم لوله‌کشی در پروژه‌های مختلف دارند.
انواع زانویی از نظر زاویه
زانویی‌ها از نظر زاویه به چندین نوع مختلف تقسیم می‌شوند که هرکدام برای کاربردهای خاصی در سیستم‌های لوله‌کشی و اتصالات استفاده می‌شوند. انواع زانویی از نظر زاویه عبارتند از:
-
زانویی 90 درجه: این زانویی‌ها معمولاً برای تغییر جهت لوله‌ها به زاویه 90 درجه استفاده می‌شوند. کاربردهای عمومی در لوله‌کشی، از جمله سیستم‌های آب و فاضلاب، دارند.
-
زانویی 45 درجه: این نوع زانویی برای تغییر جهت لوله‌ها به زاویه 45 درجه به کار می‌رود. در مواردی که نیاز به تغییر زاویه کمتر از 90 درجه باشد، از این نوع استفاده می‌شود.
-
زانویی 180 درجه: این زانویی‌ها تغییر جهت کاملاً معکوس به زاویه 180 درجه ایجاد می‌کنند و معمولاً در مواردی که نیاز به بازگشت لوله در جهت مخالف باشد، کاربرد دارند.
-
زانویی 22.5 درجه: این نوع زانویی برای تغییر جهت لوله‌ها به زاویه 22.5 درجه استفاده می‌شود. این زانویی‌ها در مواقعی که نیاز به انحراف کمی از خط اصلی لوله‌کشی باشد، استفاده می‌شوند.
این زاویه‌ها به انتخاب نوع زانویی بستگی به نیاز سیستم لوله‌کشی و نحوه تغییر جهت لوله‌ها دارند.
انواع زانویی از نظر طول و شعاع
زانویی‌ها از نظر طول و شعاع به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که این ویژگی‌ها تأثیر زیادی بر نحوه نصب و جریان سیال در سیستم‌های لوله‌کشی دارند. انواع زانویی از نظر طول و شعاع عبارتند از:
-
زانویی استاندارد (Short Radius – SR):
-
طول کوتاه‌تر: زانویی با شعاع کوچکتر، معمولاً برای تغییر جهت‌های سریع در فضاهای محدود به کار می‌رود.
-
زاویه 90 درجه یا 45 درجه: این زانویی‌ها معمولاً در جاهایی استفاده می‌شوند که فضای کافی برای استفاده از زانویی با شعاع بلندتر وجود ندارد.
-
ویژگی: به دلیل شعاع کوچکتر، فشار زیادی به جریان سیال وارد می‌آید و باعث کاهش سرعت جریان می‌شود.
-
-
زانویی بلند (Long Radius – LR):
-
طول بلندتر: این زانویی‌ها دارای شعاع بزرگ‌تری هستند و معمولاً برای کاهش تلفات فشار در سیستم‌های لوله‌کشی استفاده می‌شوند.
-
زاویه 90 درجه یا 45 درجه: استفاده از این نوع زانویی به دلیل کاهش سرعت جریان و تلفات کمتر در سیستم‌های با فشار بالا و جریان سیال بیشتر رایج است.
-
ویژگی: در این زانویی‌ها به دلیل شعاع بلندتر، تغییر جهت به صورت تدریجی‌تر و بدون ایجاد فشار زیاد در جریان انجام می‌شود.
-
-
زانویی‌های شعاع خاص (Custom Radius):
-
این نوع زانویی‌ها بسته به نیاز خاص سیستم و شرایط لوله‌کشی طراحی و ساخته می‌شوند. شعاع آن‌ها ممکن است به طور خاص برای یک پروژه یا کاربرد خاص تعیین شود.
-
تفاوت طول و شعاع زانویی‌ها تأثیر مستقیم بر کارایی سیستم لوله‌کشی، کاهش فشار و سرعت جریان سیال دارد و انتخاب صحیح آن‌ها بر اساس نیاز پروژه و فضای موجود انجام می‌شود.
انواع زانویی از نظر اتصال
زانویی‌ها از نظر نوع اتصال به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند که هرکدام برای کاربردهای خاص در سیستم‌های لوله‌کشی و انتقال سیالات طراحی شده‌اند. این دسته‌بندی‌ها عبارتند از:
-
زانویی جوشی (Welded Elbow):
زانویی جوشی با استفاده از جوشکاری به لوله متصل می‌شود و اتصال محکم و مقاومی ایجاد می‌کند. این نوع زانویی برای سیستم‌های با فشار بالا و شرایط سخت مناسب است. معمولاً در صنایع نفت، گاز و پتروشیمی استفاده می‌شود. -
زانویی ساکتی (Socket Elbow):
زانویی ساکتی به‌وسیله یک شیار یا ساکت به لوله متصل می‌شود و معمولاً برای لوله‌های با قطر کوچک یا متوسط کاربرد دارد. این نوع اتصال به‌راحتی نصب می‌شود و برای سیستم‌های آبرسانی و گازرسانی مناسب است. -
زانویی رزوه‌ای (Threaded Elbow):
زانویی رزوه‌ای به‌وسیله رزوه به لوله‌ها متصل می‌شود و نصب آن سریع و راحت است. این نوع اتصال بیشتر در لوله‌کشی‌های خانگی و سیستم‌های با فشار پایین استفاده می‌شود و امکان جداسازی آسان را فراهم می‌کند. -
زانویی کاهنده (Reducing Elbow):
زانویی کاهنده برای اتصال لوله‌های با قطر متفاوت استفاده می‌شود و امکان تغییر اندازه لوله‌ها را فراهم می‌کند. این نوع زانویی در سیستم‌های آبرسانی، فاضلاب و تهویه برای کاهش قطر لوله‌ها به کار می‌رود.
