از مهمترین بخشهای تاسیساتی در سازههای ساختمانی میتوان به لوله کشی فاضلاب اشاره کرد. لوله کشی فاضلاب باید به بهترین شکل ممکن اجرا شود، تا ایمنی، بهداشت و پایداری در سازه ساختمانی معنا پیدا کند. صفر تا صد لوله کشی فاضلاب باید مطابق با روشهای جدید و استانداردهای روز دنیا اجرا شود در غیر این صورت با گذشت زمان مشکلات متعددی در تاسیسات ساختمان به وجود خواهد آمد.
با اجرای دقیق لوله کشی آب فاضلاب ساختمان میتوان به حفظ بهداشت عمومی نیز کمک کرد؛ زیرا هیچ گونه بیماری و آلودگی منتشر نخواهد شد. چارچوب ایمنی و پایداری در سازههای ساختمانی وابسته به لوله کشی فاضلاب حرفهای میباشد. در ادامه به شرح مراحل صفر تا صد لوله کشی فاضلاب میپردازیم.
انواع لوله کشی فاضلاب ساختمان و مقایسه آنها
برخلاف تمامی باورها لوله کشی فاضلاب ساختمان انواع مختلفی دارد. در حالت کلی سیستم لوله کشی بر اساس موقعیت سازه متفاوت است. به طور کلی لوله کشی فاضلاب ساختمان به دو دسته زیرسقفی و سنتی تقسیم میشود. در سیستم لوله کشی سنتی محل نصب لولهها در قسمت کف میباشد. با گذشت زمان و پرشدن چاه باید امکان گرفتگی و مسدود شدن کانال لولهها و فاضلاب وجود دارد. لوله کشی فاضلاب ساختمان زیرسقفی بر اساس یک رویه کاملا متفاوت نصب و اجرا میشود.
در واقع لولهها به سیستم فاضلاب شهری متصل شده و اتصالات در قسمت سقف قرار میگیرند. شاید این روش هزینهای بیشتری داشته باشد، اما در آینده هزینهای جهت تعمیر و بازسازی پرداخت نخواهید کرد. فاضلاب ساختمان زیرسقفی باید به بهترین شکل ممکن اجرا شود، تا با گذشت زمان مشکلی به وجود نیاید. در لوله کشی فاضلاب ساختمان سنتی از لوله گالوانیزه ، پلیکا و.. استفاده میشود. در صورتی که برای اجرا و راه اندازی سیستم لوله کشی فاضلاب زیرسقفی از لولههای پلی پروپیلن و لولههای فاضلاب بتنی و سفالی استفاده میشود.
مراحل صفر تا صد لوله کشی فاضلاب ساختمان
به منظور اجرای دقیق و حرفهای به تمامی نکات پیرامون لوله کشی فاضلاب ساختمان باید توجه کرد. در واقع لوله کشی باید به گونهای باشد که با گذشت زمان اختلال و گرفتگی ایجاد نشود. در غیر این صورت هزینههای قابل توجهی را جهت تعمیر و تعویض لولهها باید پرداخت کرد. مخصوصا در آپارتمانهای پرجمعیت باید بیشتر به نکات اصلی و اساسی توجه نمود. هدف نهایی از لوله کشی آب فاضلاب ساختمان، هدایت صحیح آب از طریق شیب بندی اصولی و حرفهای است.
تحت چنین شرایطی میتوان از بروز هرگونه مشکلی در آینده جلوگیری کرد. در ادامه به بررسی مراحل اصلی لوله کشی فاضلاب ساختمان خواهیم پرداخت.
مرحله اول؛ طراحی لوله کشی فاضلاب ساختمان
در حالت کلی برای هدایت آب در داخل لوله از انرژی خارجی کمک گرفته نمیشود. در واقع لولهها باید به گونهای طراحی شوند، که فاضلاب یک واحد را به خوبی جمع کند. در همین راستا شیب بندی را حین فاضلاب ساختمان باید رعایت کرد. شیب مناسب برای لوله کشی فاضلاب ساختمان بین یک تا چهار درصد میباشد. افزایش بیش از حد شیب میتواند باعث حرکت سریع مایعات و جا ماندن ذرات شود. علاوه بر شیب باید به مواردی همچون محل عبور لولهها، محل اتصالات، محل خمها، تعداد لوله و… باید توجه کرد.
مرحله دوم؛ انتخاب لوله و اتصالات از نظر سایز و جنس
در گام بعدی باید لوله اتصالات مورد نیاز را تهیه کرد. به طور کلی جنس لوله و اتصالاتی که در سیستم لوله کشی فاضلاب مورد استفاده قرار میگیرند؛ متفاوت هستند. بهترین اتصالات برای لوله کشی سازههای ساختمانی، نمونههای ۴۵ درجه هستند. اتصالات با زاویه ۹۰ درجه به هیچ عنوان توصیه نمیشوند؛ زیرا رسوبات در بین آنها گیر میکند.
همچنین بر اساس شرایط سازه از انواع لوله نظیر: پی وی سی (PVC)، پلیکا و موارد این چنینی هستند. لوله های فولادی از نوع درزدار، گالوانیزه، بدون درز (لوله مانیسمان)، لوله های برنجی، مسی، چدنی و… استفاده میشود. برای مشاهده قیمت لولههای دیگر همچون قیمت روز لوله جدار چاه که با بهترین کیفیت و قیمت ارائه میشود کلیک کنید.
مرحله سوم؛ لوله گذاری و اجرای اتصالات
از مراحل بسیار مهم در لوله کشی فاضلاب ساختمان میتوان به لوله گذاری و اجرای اصولی اتصالات اشاره کرد. این کار باید توسط تکنسینهای حرفهای و مجرب فعال در این زمینه اجرا شود. در غیر این صورت با گذشت زمان سیستم تاسیسات ساختمان با مشکل مواجه خواهد شد. نحوه لوله کشی فاضلاب بسیار مهم است؛ زیرا اجرای دقیق و حرفهای مانع خرابی لوله و اتصالات خواهد شد. در حالت کلی لوله کشی به صورت سنتی یا زیرسقفی اجرا میشود.
شاید فکر کنید که لوله کشی سنتی به دلیل هزینه کمتر گزینه مناسبی است، اما با گذشت زمان تجهیزات در داخل کف دچار شکستگی و پوسیدگی خواهند شد. برای ساختمانهای امروزی، لوله کشی فاضلاب زیرسقفی گزینهای مناسب به شمار میآید.
مرحله چهارم؛ تست نهایی لوله کشی فاضلاب
در ادامه پس از اتمام نصب تمامی لولهها و اتصالات، بررسیهای لازم انجام خواهد گرفت. در این مرحله از دو شیوه آب رو و آب بند برای شناسایی محل نشتی و تست لولهها کمک گرفته میشود. در روش آب بند آب در داخل لولهها باقی میماند، تا میزان مقاومت آنها در برابر فشار سنجیده شود. این روش برای ساختمان بزرگ بیشتر مناسب است.
روش آب رو برای ساختمانهای کوچک ایده آل میباشد و برای تست نهایی آب در داخل لولهها جاری میشود. در صورت مشاهده شدن هرگونه نشتی یا اشکال باید نسبت به تعویض یا تعمیر لوله اقدام کرد.
بخشهای مختلف فاضلاب ساختمانی
فاضلاب ساختمانی از بخشهای مختلفی تشکیل شده است، که هر یک نقش کلیدی در جاری شدن بهتر آب به چاه دارند. از بخشهای اصلی فاضلاب ساختمانی میتوان به دریچههای بازدید اشاره کرد. هدف از اجرای این دریچهها ایجاد مسیری امن برای جاری شدن بهتر آب است. از دیگر بخشهای اصلی میتوان به لولههای قائم فاضلاب اشاره کرد. این لوله به جاری شدن مایعات کمک شایانی خواهند کرد.
از دیگر قسمتهای اصلی میتوان به زانوها، سه راهیها و سایر لوازم جانبی اشاره نمود که در زاویههای مختلف اجرا میشوند. همچنین لولههای اصلی و تخلیه باید در محل مناسب نصب شوند، تا سیستم لوله کشی ساختمان بدون نقص باشد. در حالت کلی لولههای جمع آوری نیز از بخشهای اصلی سیستم لوله کشی ساختمان به شمار میآیند؛ زیرا به جمع آوری آب کمک بسیار زیادی میکنند. از دیگر بخشهای اصلی میتوان به انبار چاه فاضلاب، میله چاه و طوق چاه اشاره کرد. هدف از تعبیه چاه در سیستم لوله کشی فاضلاب ساختمانی، جمع آوری بهتر آب میباشد.
لوله کشی فاضلاب توالت ایرانی و فرنگی
بر اساس نوع سرویس بهداشتی، سیستم لوله کشی فاضلاب تعیین میشود. در سرویس بهداشتی فرنگی محل نصب باید مشخص شده و سپس بر اساس آن اندازه لوله فاضلاب از توالت تعیین خواهد شد. شیب لوله برای توالت فرنگی بین ۲ الی ۳ درصد است. همچنین بین لوله فاضلاب و کف باید یک فاصله سی سانتی متری رعایت شود. توالت فرنگی از دیوار نیز باید ۴۵ سانتی متر فاصله داشته باشد. در توالت ایرانی باید فاصله ۳۰ الی ۳۵ سانتی متری از دیوار رعایت شود. همچنین شیب لولهها باید بین ۲ الی ۷ درصد باشد، تا آب به خوبی جاری شود.
لولهها باید در مسیر صاف قرار بگیرند، تا مشکلی به وجود نیاید. در صورتی که حین اجرای لوله کشی شیب استاندارد رعایت شود؛ احتمال گرفتگی لوله کاهش پیدا خواهد کرد.
انواع لولههای فاضلابی
با یک بررسی ساده متوجه خواهید شد که لولههای فاضلابی انواع مختلفی دارند. بر اساس صلاحدید تکنسین اجرایی و مهندسین ناظر باید از بهترین نوع لوله برای اجرای سیستم لوله کشی فاضلاب کمک گرفت. در غیر این صورت مشکلات جدی با گذشت زمان در سیستم لوله کشی به وجود خواهد آمد. انواع لولههای فاضلابی پرکاربرد شامل موارد زیر هستند:
انوع لوله فاضلاب | توضیحات |
---|---|
چدنی و فلزی | این لولهها از جنس چدن یا فلز ساخته میشوند و بیشتر برای جمعآوری آبهای سطحی در سیستم لولهکشی فاضلاب ساختمان مورد استفاده قرار میگیرند. |
گالوانیزه | این لولهها از جنس فولاد با پوشش گالوانیزه (روی) هستند و در سیستم تهویه، تخلیه و آبرسانی چاه فاضلاب مورد استفاده قرار میگیرند. پوشش گالوانیزه آنها را در برابر خوردگی و زنگزدگی مقاوم میکند. |
پلی اتیلن | این لولهها از جنس پلی اتیلن ساخته میشوند و به دلیل ویژگیهای بینظیر و قیمت مناسب، بخش قابل توجهی از لولههای مورد استفاده در سیستم لولهکشی فاضلاب ساختمان را تشکیل میدهند. |
پلیکا | این لولهها از جنس PVC (پلی وینیل کلراید) ساخته میشوند و در سیستم فاضلاب خانگی نقش کلیدی دارند. آنها در برابر فشار و مواد شیمیایی مقاوم هستند. |
PVC | این لولهها نیز از جنس PVC ساخته میشوند و در سیستم لولهکشی ساختمانی کاربرد فراوانی دارند. آنها به اجرای دقیق و حرفهای سیستم لولهکشی کمک میکنند. |
بتنی و سفالی | این لولهها از جنس بتن یا سفال ساخته میشوند و در سیستم فاضلاب خانگی و شهری مورد استفاده قرار میگیرند. آنها در برابر فشار ناشی از جریان مایعات مقاومت خوبی دارند. |
پروپیلن | این لولهها از جنس پلی پروپیلن ساخته میشوند و در سیستم فاضلاب و انتقال آب مصرفی نقش کلیدی دارند. آنها در برابر تغییرات فشار آب عملکرد خوبی دارند. |
انتخاب نوع لوله فاضلاب مناسب بستگی به عوامل مختلفی مانند نوع کاربری، میزان فشار، شرایط محیطی و بودجه دارد. برای انتخاب بهترین گزینه، بهتر است با متخصصان و لولهکشان مشورت کنید.
وسایل مورد نیاز برای لوله کشی فاضلاب ساختمان
به منظور اجرای دقیق و حرفهای لوله کشی فاضلاب ساختمان، نیاز به تجهیزات ضروری و لوازم مورد نیاز دارید. تحت چنین شرایطی موفق به اجرای بدون نقص سیستم لوله کشی ساختمان خواهید شد. در غیر این صورت پس از نصب لولهها به دلیل نصب غیرحرفهای مشکلات متعددی به وجود خواهد آمد. از وسایل ضروری میتوان به: آچار، آچار لوله، آچار T شکل، آچار فرانسه، کلید شیر آب، آچار زباله کش، اره برقی، کاتر لولههای پلاستیکی، مشعل، نوار تفلون، انبردست، پلیسه گیر و… اشاره کرد. در سایه چنین لوازم و تجهیزاتی میتوانید سیستم لوله کشی ساختمان را به صورت دقیق و اصولی اجرا کنید.
بهترین و سریعترین روش لوله کشی فاضلاب
یکی از دغدغههای اصلی افرادی که قصد لوله کشی فاضلاب را دارند؛ انتخاب بهترین و سریعترین روش میباشد. در پروژههای ساختمانی، صرفه جویی در وقت و هزینه حرف اول را میزند. تحت چنین شرایطی پروسه لوله کشی فاضلاب ساختمان در کوتاهترین زمان ممکن به اتمام خواهد رسید. بهترین روش لوله کشی فاضلاب، شیوه زیرسقفی میباشد. برخلاف تمامی باورها این روش در کوتاهترین زمان ممکن قابل اجرا است. همچنین خطوط لوله در اثر فشار دچار شکستگی و پوسیدگی نخواهند شد. در صورتی که سایر روشهای سنتی باعث وارد شدن فشار مازاد به لوله میشوند.
در صورت نشتی و ترکیدگی نیز میتوان به راحتی شرایط موجود را کنترل کرد. لولهها در این روش در اثر انبساط ناشی از آب گرم دچار ترکیدگی نمیشوند. لوله کشی زیرسقفی در یک بازه زمانی کوتاه مدت قابل اجرا است.
مشکلات عدم رعایت استانداردهای لوله کشی فاضلاب
تحت هر شرایطی استانداردهای مربوط به لوله کشی فاضلاب باید رعایت شود. در غیر این صورت مشکلات گستردهای در تاسیسات و سیستم لوله کشی ساختمان به وجود خواهد آمد. از سری مشکلات اساسی میتوان به ایجاد بوی بد و زننده فاضلاب در داخل ساختمان اشاره کرد. همچنین عدم رعایت استانداردهای مربوط موجب ترکیدگی لوله و ایجاد نم و رطوبت در قسمت دیوار و سقف خواهد شد؛ زیرا لولهها به روش اصولی اجرا نشدهاند.
اجرای غیراصولی موجب گرفتگی لولهها خواهد شد، به طوری که بارها برای باز کردن لوله باید هزینههای هنگفتی پرداخت کنید. همچنین عدم نصب اصولی و بیتوجهی به استانداردهای لوله کشی باعث کاهش سرعت عبور آب خواهد شد. همچنین رسوبات در جداره لولهها جمع خواهند شد و مشکلات جدی را به وجود خواهند آورد.
نکات کلیدی اصول اجرای لوله کشی فاضلاب
هنگام اجرای لوله کشی فاضلاب باید به نکات کلیدی پیرامون توجه کافی داشته باشید، تا در آینده درگیر مشکلات ناشی از نصب غیرحرفهای نشوید. لازمه لوله کشی دقیق و حرفهای توجه به نکات زیر است. در غیر این صورت بارها برای تعمیر لولهها و اتصالات باید هزینههای گزافی پرداخت کنید.
نکات مهم | توضیحات |
---|---|
شیب استاندارد | رعایت شیب استاندارد در لوله کشی فاضلاب بسیار مهم است. لولهها باید با شیب مناسب قرار بگیرند تا از گرفتگی آنها در طول زمان جلوگیری شود. |
جنس مناسب لوله | انتخاب لوله فاضلاب مناسب با توجه به شرایط سازه از اهمیت بالایی برخوردار است. در سازههای بزرگ ساختمانی از لولههای مختلفی برای ایجاد یک سیستم لوله کشی بدون نقص استفاده میشود. |
اتصال صحیح به فاضلاب شهری | لوله کشی فاضلاب باید به گونهای انجام شود که لولهها به درستی به فاضلاب شهری متصل شوند. عدم اتصال صحیح میتواند منجر به تجمع آب در داخل لولهها و در نهایت ترکیدگی آنها شود. |
عایق بندی لولهها | پس از اتمام لوله کشی، عایق بندی لولهها ضروری است. هدف از عایق بندی، افزایش مقاومت لوله در برابر تغییرات دما است. این کار از ترکیدگی و نشتی لولهها در اثر انبساط و انقباض ناشی از تغییرات دما جلوگیری میکند. |
رعایت نکات ذکر شده، میتواند به اجرای صحیح و اصولی سیستم فاضلاب ساختمان کمک کند و از بروز مشکلات احتمالی در آینده جلوگیری نماید.
سخن پایانی
یکی از مهمترین بخشهای تاسیسات ساختمان سیستم لوله کشی فاضلاب میباشد. اجرای دقیق و حرفهای لوله کشی فاضلاب به حفظ بهداشت، ایمنی و پایداری در سازه کمک خواهد کرد. لوله کشی فاضلاب در ساختمان به روشهای مختلفی اجرا میشود. بر اساس شرایط سازه ساختمانی و بودجه نهایی باید بهترین روش را انتخاب کرد. همچنین حین اجرا باید به هر یک از نکات بزرگ و کوچک توجه نمود. در حالت کلی توجه به نکات کلیدی منجر به کاهش هزینههای پرداختی و اجرای بدون نقص لوله کشی فاضلاب ساختمان شود.