لوله درزدار یکی از مقاطع اساسی و پرکاربرد در صنایع مختلف به شمار می‌رود. این نوع لوله به واسطه وجود درز و جوش در بدنه شناخته می‌شود و به طور عمده از ورق‌های فولادی تولید می‌شود. با توجه به ویژگی‌های منحصر به فرد و کاربردهای گسترده، لوله‌های درزدار در زمینه‌های گوناگون از جمله ساختمان‌سازی، انتقال سیالات و صنایع خودروسازی مورد استفاده قرار می‌گیرند. در ادامه به شرح این سوال که لوله درزدار چیست و کاربرد و انواع آن می‌پردازیم.
لوله درزدار چیست؟
لوله درزدار به لوله‌ای اطلاق می‌شود که از خم کردن ورق‌های فولادی و جوش دادن لبه‌های آنها تولید می‌شود. جوشکاری در این لوله‌ها نقش مهمی در تعیین مقاومت و کیفیت آنها ایفا می‌کند. به همین علت، لوله‌های درزدار به نام لوله‌های جوشی نیز شناخته می‌شوند. این لوله‌ها در دو نوع درز مستقیم و اسپیرال تولید می‌شوند و بسته به نوع جوش و مواد اولیه، دارای ویژگی‌ها و کاربردهای متفاوتی هستند.
کاربرد لوله درزدار
لوله‌های درزدار (Welded Pipes) یکی از پرکاربردترین انواع لوله‌ها در صنایع مختلف هستند که به دلیل داشتن درز جوش و ویژگی‌های خاص خود، کاربردهای متنوعی در زمینه‌های مختلف دارند. در جدول زیر، برخی از کاربردهای مهم این لوله‌ها ارائه شده است:
| کاربرد | شرح |
|---|---|
| ساخت سازه‌های فلزی | استفاده در اسکلت فلزی ساختمان‌ها، پل‌ها و سازه‌های عمرانی به دلیل مقاومت کافی و هزینه پایین. |
| انتقال مایعات و گازها | استفاده در خطوط انتقال آب، گاز، فاضلاب و سیستم‌های آبیاری. |
| سیستم‌های تهویه و گرمایش | کاربرد در سیستم‌های تهویه مطبوع (HVAC) و لوله‌کشی سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی. |
| خودروسازی | استفاده در تولید قطعات خودرو مانند اگزوز و سایر لوله‌های مکانیکی. |
| کشاورزی | استفاده در ساخت گلخانه‌ها، سیستم‌های آبیاری و محافظت از کابل‌ها. |
| صنایع نفت و گاز | انتقال نفت، گاز و محصولات پتروشیمی با فشار پایین یا متوسط. |
| پروژه‌های شهری | لوله‌کشی سیستم‌های فاضلاب شهری، انتقال آب شرب و ایجاد زیرساخت‌های شهری. |
| صنایع دکوراتیو | استفاده در تولید حفاظ‌ها، نرده‌ها، مبلمان فلزی و سازه‌های تزئینی. |
تفاوت لوله درزدار و لوله بدون درز چیست؟
لوله‌های درزدار و بدون درز هر دو از فولاد ساخته می‌شوند؛ اما تفاوت‌های کلیدی دارند. لوله‌های درزدار دارای درز جوش هستند؛ در حالی که لوله‌های بدون درز از یک تکه فولاد تولید می‌شوند و درز ندارند. لوله‌های بدون درز معمولا مقاومت بیشتری در برابر فشار و خوردگی دارند و برای کاربردهای حساس مناسب‌ترند.
همچنین، تولید لوله‌های درزدار ارزان‌تر بوده و این امر آنها را برای پروژه‌های بزرگ جذاب می‌سازد. علاوه بر این، لوله‌های درزدار معمولا وزن کمتری نسبت به لوله‌های بدون درز دارند که این امر می‌تواند در حمل و نقل و نصب آنها موثر باشد. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره تفاوت لوله مانیسمان و درزدار خواندن مقاله مربوطه را پیشنهاد می‌کنیم.
ویژگی‌های لوله های درزدار
لوله‌های درزدار به دلیل فرآیند تولید و مواد اولیه‌ای که در ساخت آنها به کار می‌رود، دارای ویژگی‌های خاصی هستند. این ویژگی‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- قابلیت انعطاف‌پذیری: این لوله‌ها به دلیل فرآیندهای مختلف تولید، قابلیت انعطاف‌پذیری بالایی دارند که آنها را برای کاربردهای متنوع مناسب می‌سازد و در پروژه‌های ساختمانی و تاسیساتی بسیار مهم است.
- مقاومت در برابر فشار: لوله‌های درزدار با کیفیت بالا، می‌توانند فشارهای بالا، به ویژه در کاربردهای صنعتی و ساختمانی را تحمل کنند.
- مقاومت در برابر خوردگی: برخی از لوله‌های درزدار با پوشش‌های خاصی تولید می‌شوند که مقاومت آنها در برابر خوردگی را افزایش می‌دهد.
- قیمت مناسب: هزینه تولید لوله‌های درزدار معمولا کمتر از لوله‌های بدون درز است و به همین دلیل قیمت لوله درزدار بسیار مناسب است و این ویژگی، این محصول را برای پروژه‌های بزرگ اقتصادی‌تر می‌کند.
انواع لوله درزدار براساس نوع مصرف
لوله‌های درزدار با توجه به ویژگی‌ها و مشخصات خود، در مصارف مختلف به کار می‌روند. در ادامه به برخی از رایج‌ترین انواع لوله‌های درزدار براساس نوع مصرف اشاره می‌کنیم.
لوله داربستی
لوله‌های داربستی یکی از پرکاربردترین انواع لوله‌های درزدار هستند که در ساختمان‌سازی برای ایجاد سازه‌های موقتی و دسترسی به ارتفاعات استفاده می‌شوند. این لوله‌ها معمولا دارای قطر و ضخامت متفاوت هستند و بسته به نیاز پروژه قابل تنظیم هستند. ویژگی‌های استحکام و مقاومت بالای این لوله‌ها، آنها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای ساخت داربست تبدیل کرده است.
لوله جدار چاه
لوله‌های جدارچاه به عنوان مانعی میان دیواره و آب یا دیگر سیالات عمل می‌کنند. این لوله‌ها در دو نوع ساده و شیاردار تولید می‌شوند و به جلوگیری از آلودگی و ریزش دیواره چاه کمک می‌کنند. لوله‌های جدار چاه به دلیل عمر طولانی و مقاومت در برابر شرایط سخت محیطی، در پروژه‌های آب و فاضلاب و نیز در استخراج آب‌های زیرزمینی به کار می‌روند. جهت مشاهده قیمت روز لوله جدار چاه با بهترین کیفیت و قیمت و تحویل یک روزه کلیک کنید.
لوله اسپیرال
لوله‌های اسپیرال به صورت رول شده تولید می‌شوند و دارای جوشکاری زیر پودری هستند. این نوع لوله‌ها به دلیل استحکام و قابلیت انعطاف‌پذیری، در کاربردهای خاص و صنعت نفت و گاز محبوب هستند و در کنار مزایای زیادی که دارد تنها قیمت لوله اسپیرال که کمی بالاست می‌تواند از معایب آن به حساب بیاید. طراحی اسپیرال این لوله‌ها امکان تولید در ابعاد و قطرهای مختلف را فراهم می‌آورد و آنها را برای استفاده در پروژه‌های پیچیده ایده‌آل می‌سازد.
لوله درز مستقیم صنعتی
این لوله یکی از رایج‌ترین انواع لوله درزدار و از انواع لوله صنعتی به حساب می‌آید که به دلیل سادگی در تولید و قیمت مناسب، در صنایع مختلف به کار می‌روند و معمولا برای انتقال سیالات و در سیستم‌های تاسیساتی استفاده می‌شوند. ساختار ساده و قیمت اقتصادی این لوله‌ها، مهمترین عاملی است که باعث محبوبیت آنها برای استفاده در پروژه‌های بزرگ شده است.
لوله درز مستقیم آب
لوله‌های درز مستقیم آب، یکی دیگر از انواع لوله درزدار هستند که برای انتقال آب در سیستم‌های گرمایشی و لوله‌کشی به کار می‌روند. این لوله‌ها به دلیل تولید انبوه و هزینه پایین، گزینه مناسبی برای تاسیسات آب و فاضلاب هستند. همچنین، این لوله‌ها به دلیل قابلیت مقاومت در برابر فشار آب، در صنایع مختلف به کار می‌روند.
لوله درز مستقیم گاز
لوله‌های درز مستقیم گاز به طور کلی برای انتقال گاز در مصارف خانگی و صنعتی طراحی شده‌اند. این لوله‌ها از مواد مقاوم در برابر خوردگی و فشار ساخته می‌شوند و به همین دلیل در خطوط لوله‌کشی گاز به کار می‌روند. طراحی و تولید این لوله‌ها به گونه‌ای است که احتمال نشتی و خطرات ناشی از آن به حداقل برسد.
لوله درزدار گالوانیزه
لوله‌های درزدار گالوانیزه به دلیل وجود پوشش گالوانیزه خود، در برابر زنگ زدگی و خوردگی مقاوم هستند. این ویژگی آنها را برای استفاده در محیط‌های مرطوب و در معرض خوردگی مناسب می‌سازد. این لوله‌ها معمولا در پروژه‌های کشاورزی و تأسیسات آب و فاضلاب به کار می‌روند.
لوله api
یکی از پرکاربردترین انواع این لوله‌ها، لوله‌های API است که به طور گسترده در صنایع نفت و گاز مورد استفاده قرار می‌گیرد. این لوله‌ها به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و خوردگی، استانداردهای کیفی بالا و قابلیت تحمل دماهای بالا، انتخاب مناسبی برای خطوط لوله انتقال نفت و گاز هستند. اگر علاقه دارید که بدانید لوله api چیست و اطلاعات جامعی درباره این نوع لوله کسب کنید، بهتر است مقاله مربوطه را بخوانید تا بطور کامل با این نوع لوله آشنا شوید.
نحوه تولید لوله درزدار
لوله‌های درزدار از طریق جوشکاری ورق‌های فلزی تولید می‌شوند. در این فرایند، ابتدا ورق‌های فولادی با ضخامت مشخص به اندازه‌های مورد نیاز برش داده شده و سپس با استفاده از دستگاه‌های نورد یا فرم‌دهی به شکل استوانه یا مقطع گرد تبدیل می‌شوند.
لبه‌های ورق به یکدیگر نزدیک شده و با یکی از روش‌های جوشکاری (مانند جوشکاری مقاومتی الکتریکی یا جوشکاری زیر پودری) به هم متصل می‌شوند. در نهایت، لوله‌ها برای اطمینان از کیفیت، تحت آزمایش‌های کنترل کیفی مانند تست‌های فشار و مقاومت قرار می‌گیرند.
بهتر است بدانید که لوله‌های درز مخفی، نوعی لوله درزدار هستند. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره اینکه لوله درز مخفی چیست خواندن مقاله مربوطه اطلاعات بسیار مفیدی در اختیارتان خواهد گذاشت.
انواع لوله درزدار براساس نوع جوش
لوله‌های درزدار بر اساس روش‌های جوشکاری به دسته‌های مختلفی تقسیم می‌شوند. هر روش، تاثیر مستقیمی بر کیفیت و کاربرد لوله‌ها دارد.
جوشکاری قوسی زیر پودری (SAW)
در روش جوشکاری قوسی زیر پودری، از الکترود و پودر مخصوص برای جوشکاری استفاده می‌شود. این پودر به عنوان محافظ در برابر هوا عمل می‌کند و کیفیت جوش را افزایش می‌دهد. این روش برای تولید لوله‌های با ضخامت بالا و نیاز به مقاومت زیاد مناسب است و در صنایع نفت و گاز و همچنین در ساخت سازه‌های سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. ولی لوله‌های سیاه درزدار بدون پوشش محافظ عرضه می‌شوند و اگر می‌خواهید بدانید که لوله سیاه درزدار چیست، خواندن مقاله مربوطه را پیشنهاد می‌کنیم.
جوشکاری مقاومتی الکتریکی (ERW)
جوشکاری مقاومتی الکتریکی (ERW) یک روش موثر و اقتصادی برای تولید لوله‌های درزدار است که در آن از حرارت تولید شده توسط جریان الکتریکی برای جوش دادن لبه‌های ورق‌های فولادی استفاده می‌شود. این فرآیند شامل عبور جریان الکتریکی از ورق‌ها به منظور ایجاد حرارت در ناحیه لبه‌ها است که باعث ذوب شدن و جوش خوردن آنها می‌شود.
یکی از مزایای اصلی این روش، سرعت بالای تولید است که امکان تولید انبوه را فراهم می‌کند. همچنین، هزینه‌های تولید نسبت به روش‌های دیگر مانند جوشکاری قوسی کمتر است. این روش بیشتر برای تولید لوله‌های با قطر کوچک و متوسط، مانند لوله‌های آب و گاز، به کار می‌رود و در صنایع مختلف از جمله ساختمانی و خودروسازی کاربرد دارد.
جوشکاری ذوبی الکتریکی (EFW)
لوله‌های EFW از طریق جوشکاری ذوبی الکتریکی تولید می‌شوند. در این روش، حرارت تولید شده به کمک برق ایجاد شده و موجب ذوب فلزات می‌شود. این روش برای تولید لوله‌های با ضخامت بالا و مقاومت در برابر فشار بالا مناسب است و معمولا در صنایع سنگین و پروژه‌های بزرگ به کار می‌رود.
جوشکاری فرکانس بالا (HFW)
این روش با استفاده از فناوری پیشرفته و با فرکانس بالا انجام می‌شود. در این روش، جوش از داخل و خارج لوله انجام می‌گیرد و به همین دلیل کیفیت جوش به مراتب بالاتر است. این نوع جوشکاری برای لوله‌های با کاربردهای خاص و حساس به کار می‌رود و معمولا در پروژه‌های نفت و گاز استفاده می‌شود.
انتخاب بهترین لوله درزدار
انتخاب بهترین لوله درزدار برای پروژه شما، نیازمند بررسی دقیق ویژگی‌های مختلف تولیدکنندگان است. دو برند شناخته شده در این زمینه، کالوپ و تهران شرق هستند. در ادامه، به مقایسه مختصری از این دو برند می‌پردازیم تا شما بتوانید انتخاب بهتری داشته باشید.
کارخانه کالوپ
این کارخانه یکی از بزرگترین تولیدکنندگان لوله در ایران است که به دلیل کیفیت بالای محصولات و مناسب بودن قیمت لوله جدار چاه کالوپ و تنوع آنها شناخته شده است. لوله‌های جدار چاه کالوپ به ویژه در صنعت حفاری چاه آب و نفت بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرند. این شرکت با بهره‌گیری از تکنولوژی‌های روز دنیا و رعایت استانداردهای بین‌المللی، محصولاتی با کیفیت بالا تولید می‌کند.
کارخانه تهران شرق
کارخانه تهران شرق نیز یکی از تولیدکنندگان مطرح لوله در ایران است. این شرکت با تمرکز بر تولید انواع لوله و پروفیل‌های صنعتی و ساختمانی، توانسته است سهم قابل توجهی از بازار را به خود اختصاص دهد. به دلیل مناسب بودن قیمت لوله تهران شرق و کیفیت قابل قبول، در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی و صنعتی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
استاندارد لوله درزدار
استانداردهای مختلفی برای لوله‌های درزدار وجود دارد که هر یک به مشخصات فنی، ابعاد و الزامات تولید این لوله‌ها اشاره دارد. برخی از این استانداردها عبارتند از:
- ASTM A 106: برای لوله‌های کربن استیل بدون درز در دماهای بالا.
- ASME B 36.10: برای بررسی قطر، ضخامت و وزن لوله‌ها.
- DIN 2440: برای انتقال مایعات و گازها با فشار حداکثری 25.
- API 5L PSL2: استانداردی برای لوله‌های درزدار در انتقال نفت و گاز.
این استانداردها به تولیدکنندگان کمک می‌کند تا کیفیت و ایمنی محصولات خود را تضمین کنند و از تطابق با الزامات قانونی و صنعتی اطمینان حاصل کنند.
مشخصات فنی لوله درزدار
لوله‌های درزدار دارای مشخصات فنی متنوعی از جمله ابعاد، ضخامت و وزن هستند. قطر این لوله‌ها بین 1.2 تا 24 اینچ و ضخامت آنها بین 2 تا 10 میلی‌متر متغیر است. وزن لوله‌ها بسته به قطر و ضخامت می‌تواند از 1.28 تا 16.19 کیلوگرم به ازای هر متر باشد.
سخن پایانی
لوله‌های درزدار به عنوان یکی از اجزای اصلی در صنایع مختلف به حساب می‌آیند و نقش مهمی در انتقال سیالات و ساخت سازه‌ها ایفا می‌کنند. با توجه به تنوع در نوع جوش، مواد اولیه و مشخصات فنی، این لوله‌ها در کاربردهای مختلف از جمله ساختمان‌سازی، انتقال گاز و نفت و صنایع خودروسازی به کار می‌روند.
شناخت دقیق انواع، ویژگی‌ها و استانداردهای لوله‌های درزدار به مهندسان و طراحان کمک می‌کند تا انتخاب‌های بهتری در پروژه‌های خود داشته باشند و از ایمنی و کارایی محصولات اطمینان حاصل کنند. با توجه به روند رو به رشد صنعت و نیاز به مواد با کیفیت، انتظار می‌رود که استفاده از لوله‌های درزدار در آینده افزایش یابد و به عنوان یک گزینه پایدار و اقتصادی در پروژه‌های بزرگ مورد توجه قرار گیرد.