روش‌های تبدیل سایز لوله به اینچ ( محاسبه اینچ قطر لوله )

در بسیاری از پروژه‌های ساختمانی و صنعتی، انتخاب لوله مناسب یکی از مهم‌ترین مراحل است. با توجه به اینکه سایز لوله‌ها در استانداردهای مختلف به میلی‌متر و اینچ مشخص می‌شود، تبدیل صحیح سایز لوله‌ها به اینچ اهمیت ویژه‌ای دارد. این تبدیل نه تنها به مهندسان و نصاب‌ها کمک می‌کند تا لوله‌ها را دقیقاً متناسب با نیاز پروژه انتخاب کنند، بلکه در محاسبات جریان سیالات و اتصالات نیز تأثیر مستقیم دارد. در این مقاله، به بررسی روش‌های مختلف تبدیل سایز لوله به اینچ و استفاده از جدول تبدیل خواهیم پرداخت تا فرایند انتخاب لوله برای شما ساده و دقیق‌تر شود.

رایج ترین استانداردهای سایزبندی لوله

در دنیای لوله‌ کشی و پایپینگ، آشنایی با تبدیل سایز لوله‌ به اینچ یکی از مهارت ‌های اساسی است که برای مهندسان، تکنسین ‌ها و کارگران این حوزه ضروری می‌ باشد. درک صحیح این فرآیند نه تنها به انتخاب صحیح لوله‌ ها کمک می‌ کند، بلکه از بروز اشتباهات پرهزینه در پروژه ‌های صنعتی و ساختمانی جلوگیری می ‌کند. در ادامه از آهن گستران به بررسی مفاهیم کلیدی در تبدیل سایز لوله‌ به اینچ پرداخته و نحوه استفاده از استانداردهای مربوطه توضیح داده می‌شود.

با توجه به نوع لوله ها و نحوه ساختن آنها استانداردهای متفاوتی برای بیان سایزبندی لوله شکل گرفته است. استفاده از استاندارد ها با هدف کارایی مناسب لوله ها در جایگاه مدنظر انجام می شود. از این رو به معروف ترین استانداردهای سایزبندی لوله ها اشاره می کنیم:

ASTM

استاندارد ASTM توسط انجمن آزمون و مواد اولیه آمریکا بیان شده است. از این رو برای لوله های فولادی گالوانیزه جوشکاری شده بدون درز استاندارد A53 برای لوله های فولاد کربنی جوشکاری شده بدون درز که در فشار بالا بوجود می آیند از استاندارد A106 و برای لوله های فولاد کربنی جوشکاری شده بدون درز فشار پایین از استاندارد A333 استفاده می شود. جهت کسب اطلاعات بیشتر در رابطه با محاسبه تحمل فشار لوله مقاله مربوطه را مطالعه بفرمایید.

ASME

معروف ترین سیستم تعیین استاندارد لوله می باشد که توسط انجمن مهندسان مکانیک آمریکا تعیین شده است. مهم ترین استاندارد های این شرکت برابرند با:

• استاندارد شماره 10 که برای لوله های فولادی جوشکاری شده و بدون درز چه در فشار بالا و چه در فشار پایین بکار می رود.
• استاندارد شماره 19 که برای لوله های فولادی ضدزنگ جوشکاری شده بدون درز بکار می رود.

تبدیل سایز لوله به اینچ

برای تبدیل سایز لوله به اینچ مانند لوله جدار ، ابتدا باید سایز NPS لوله را مشخص کنید. یک لوله با سایز NPS 6  به عنوان یک لوله 6 اینچ شناخته می ‌شود. با این حال، این عدد الزاماً نشان‌دهنده قطر داخلی یا خارجی لوله نیست. برای مشخص کردن دقیق ‌تر ابعاد، باید از جداول استاندارد استفاده کرد. این جداول شامل اطلاعاتی درباره قطر داخلی، قطر خارجی، و ضخامت دیواره لوله برای هر سایز NPS هستند. جهت مشاهده قیمت لوله 6 اینچ فولادی در بهترین کیفیت و قیمت کلیک کنید.

استفاده از جداول استاندارد

جداول استاندارد به عنوان یک ابزار کلیدی در تبدیل سایز لوله به اینچ مورد استفاده قرار می‌گیرند. این جداول اطلاعات دقیقی درباره سایزهای مختلف لوله‌ها بر اساس NPS  و Schedule ارائه می‌دهند. در زیر یک نمونه از این جداول برای سایزهای رایج لوله و Schedule 40 آورده شده است:

قطر خارجی (اینچ)	قطر داخلی (اینچ)	ضخامت دیواره	سایز اسمی لوله  (NPS)
0.84	0.622	0.109	1/2
1.05	0.824	0.113	3/4
1.315	1.049	0.133	1
1.66	1.38	0.14	1-1/4
1.9	1.61	0.145	1-1/2
2.375	2.067	0.154	2
2.875	2.469	0.203	2-1/2
3.5	3.068	0.216	3
4.5	4.026	0.237	4
6.625	6.065	0.28	6
8.625	7.981	0.322	8
10.75	10.02	0.365	10
12.75	11.938	0.406	12

توجه داشته باشید که در قسمت اینچ اعداد به صورت کسری نوشته شده اند. به طور مثال 6 DN معادل یک هشتم NPS می باشد.

جدول سایز لوله ها به اینچ و میلیمتر

در پروژه‌های ساختمانی و صنعتی، سایز لوله‌ها معمولاً بر اساس میلی‌متر یا اینچ مشخص می‌شود. استفاده از جدول تبدیل، انتخاب لوله مناسب را بسیار ساده‌تر و دقیق‌تر می‌کند. در ادامه، جدول مرجع سایز لوله‌ها به میلی‌متر و معادل آن‌ها به اینچ آورده شده است:

سایز لوله (اینچ)	قطر خارجی (OD) میلی‌متر	قطر داخلی (ID) تقریبی میلی‌متر
1/2	21.3	15.8
3/4	26.7	20.9
1	33.4	27.2
1 1/4	42.2	35.0
1 1/2	48.3	40.9
2	60.3	52.5
2 1/2	73.0	63.5
3	88.9	77.9
3 1/2	101.6	90.5
4	114.3	103.0
5	141.3	127.0
6	168.3	152.0
8	219.1	202.0
10	273.0	248.0
12	323.9	298.0
14	355.6	327.0
16	406.4	377.0
18	457.2	426.0
20	508.0	476.0

نحوه تشخیص سایز لوله و مثال تبدیل آن

تشخیص سایز لوله شامل قطر خارجی (OD) و قطر داخلی (ID) لوله می‌شود که معمولاً با واحد میلی‌متر یا اینچ اندازه‌گیری می‌شوند. برای تبدیل سایز لوله به اینچ، می‌توان از جدول تبدیل یا فرمول زیر استفاده کرد:

مثال:
فرض کنید قطر خارجی لوله 50 میلی‌متر است. برای تبدیل به اینچ:

50÷25.4≈1.97≈2 اینچ

بنابراین لوله 50 میلی‌متر تقریباً برابر با 2 اینچ است.

نقش ضخامت در سایزبندی لوله ها

علاوه بر قطر لوله که در بالا توضیح دادیم، ضخامت لوله نیز در تعیین لوله مناسب بسیار مهم است. روش اندازه گیری ضخامت لوله با روش اندازه گیری قطر آن متفاوت است. ضخامت لوله ها تحت عنوان روش وزنی دسته بندی می شوند. در این روش لوله ها به سه گروه تقسیم بندی می شوند. لوله های دارای دیواره استاندارد(STD)، لوله های دیواره ضخیم(XS) و لوله های دارای دیواره با ضخامت بیشتر(XXS). بطور کلی لوله های استاندارد در سطح جهانی در یکی از کلاس های وزنی نام برده تولید می شوند. در جدول زیر رابطه بین کلاس وزنی، اینچ و NPS و DN آورده شده است.

کلاس وزنی	ضخامت بر اساس اینچ( میلی متر)	NPS(DN)
STD	0.133(2.87)	1(25)
XS	0.179(4.55)
XXS	0.358(9.09)

مفاهیم اولیه سایز لوله ‌ها

لوله‌ها به طور عمومی در دو واحد اندازه‌گیری توصیف می ‌شوند:

• قطر خارجی
• قطر داخلی

سایز اسمی لوله یا NPS  نیز یک سیستم اندازه‌گیری استاندارد است که برای نشان دادن سایز لوله‌ ها استفاده می‌ شود. این سایز معمولاً با اینچ بیان می ‌شود، اگرچه سایز واقعی قطر داخلی یا خارجی لوله ممکن است با این مقدار متفاوت باشد.

استانداردهای رایج در تبدیل سایز لوله

سایز لوله‌ ها بر اساس استانداردهای بین ‌المللی مانند ANSI/ASME B36.10M  (برای لوله‌های فولادی و آلیاژی) و ANSI/ASME B36.19M  (برای لوله‌های استنلس استیل) تعیین می ‌شود. در این استانداردها، NPS  برای تعیین سایز لوله و Schedule  برای تعیین ضخامت دیواره لوله به کار می ‌رود. سایز NPS تا 12 اینچ، تقریبی از قطر داخلی لوله است، اما برای سایزهای بزرگ‌تر از 12 اینچ، NPS  برابر با قطر خارجی لوله خواهد بود.

روش‌های تبدیل سایز لوله به اینچ

انتخاب روش مناسب برای تبدیل سایز لوله به اینچ به عوامل مختلفی مانند دقت مورد نیاز، آشنایی با ریاضیات و در دسترس بودن ابزارها بستگی دارد. در این جا به شرح کامل هر روش می پردازیم تا بتوانید بهترین انتخاب را داشته باشید:

استفاده از جدول تبدیل

این ساده ترین و سریع ترین روش برای تبدیل سایز لوله به اینچ است. در این روش از جدول هایی استفاده می شود که در آنها معادل سایز لوله بر حسب میلی متر و اینچ در دو ستون مجزا آمده است. نیاز به هیچ گونه محاسبه یا دانش خاصی ندارد و به راحتی می توانید سایز مورد نظر را پیدا کنید. این جداول به طور گسترده در وب سایت ها، کتاب های مرجع لوله کشی و حتی روی برخی از لوله ها و اتصالات یافت می شوند. همچنین برای سایزهای رایج لوله ها که به طور معمول در تاسیسات خانگی و تجاری استفاده می شوند، دقت قابل قبولی ارائه می دهد. ممکن است برای سایزهای کمتر متداول یا تخصصی که در جداول استاندارد وجود ندارند، دقیق نباشد. برای استفاده از این روش باید جدول مناسب برای نوع لوله و کاربرد مورد نظر را پیدا کنید.

استفاده از ماشین حساب آنلاین

وب سایت های مختلفی وجود دارند که ماشین حساب های آنلاین را برای تبدیل سایز لوله ارائه می دهند. در این روش کافی است قطر لوله بر حسب میلی متر را وارد کرده و معادل آن بر حسب اینچ را مشاهده کنید. نیاز به هیچ گونه دانش یا مهارتی ندارد و هر کسی می تواند به راحتی از آن استفاده کند. همچنین محاسبات را در عرض چند ثانیه انجام می دهد و به شما زمان زیادی را صرفه جویی می کند.

استفاده از نرم افزار

نرم افزارهای تخصصی لوله کشی وجود دارند که امکانات مختلفی از جمله تبدیل سایز لوله را ارائه می دهند. این نرم افزارها معمولاً برای مهندسین و متخصصان لوله کشی که به طور مکرر با تبدیل سایز لوله سروکار دارند، مفید هستند. نرم افزارهای تخصصی دقت بسیار بالایی دارند و علاوه بر تبدیل سایز لوله، می توانند محاسبات دیگر مرتبط مانند طول لوله، اتصالات مورد نیاز و … را نیز انجام دهند. بسیاری از این نرم افزارها دارای رابط کاربری بصری و کاربرپسند هستند که استفاده از آنها را آسان می کند. برای استفاده از این نرم افزارها باید آنها را بر روی سیستم خود نصب و راه اندازی کنید.  برخی از این نرم افزارها نسخه های رایگان دارند، اما نسخه های کامل آنها ممکن است برای افراد عادی که فقط نیاز به تبدیل سایز لوله به صورت گاه به گاه دارند، گران باشد.

ضخامت دیواره لوله های مختلف می تواند متفاوت باشد، که بر قطر داخلی آنها تاثیر می گذارد. برای برخی از کاربردها، در نظر گرفتن ضخامت دیواره لوله در محاسبه قطر داخلی ضروری است. اگر در انتخاب روش مناسب یا انجام محاسبات دچار مشکل شدید، همیشه می توانید با یک متخصص لوله کش مشورت کنید. جهت خرید انواع لوله و مشاهده قیمت لوله جدار ۱۲ اینچ با بهترین کیفیت هم می‌توانید با کارشناسان آهن گستران در ارتباط باشید.

سایز یک لوله چگونه تشخیص داده می شود؟

اعدادی که برای سایز لوله بکار می روند یا نمایانگر قطر خارجی لوله می باشند و یا قطر واقعی یا همان قطر داخلی لوله را نشان می دهند. در اکثر مواقع سایز بندی بر اساس اینچ و یا میلی متر بیان می شود. از این رو در ادامه روش محاسبه سایز لوله به اینچ و میلی متر و محاسبه اینچ قطر لوله توضیح داده می شود تا با هر دوی سایزبندی ها آشنا بشوید و بتوانید در مواقع نیاز آنها را به یکدیگر تبدیل کنید. اگر در هنگام استفاده از لوله نیاز به اتصالات داشتید می‌توانید از تبدیل لوله استفاده کنید، برای آشنایی با انواع آن کلیک کنید.

روش نام گذاری NPS

اینچ واحد اندازه گیری بریتانیایی است که اندازه اسمی لوله را نشان می دهد این واحد اندازه گیری بیشتر در آمریکا رایج است. برای راحت تر بیان کردن قطر لوله ها به اینچ از عبارت اختصاری NPS استفاده می شود. در این عبارت اختصاری نوع لوله مشخص نمی باشد و فقط نشان می دهد که لوله بدون بعد و یا ضلع است. در این روش سایزبندی، قطر خارجی لوله مدنظر است. برای مثال زمانی که می گویند قطر یک لوله فولادی 12 NPS می باشد منظور همان قطر خارجی لوله است و به طور دقیق قطر خارجی آن 12.750 می باشد که به 12 رند شده است. عدد NPS اختصاص داده شده به لوله ها بر اساس واحد اینچ می باشد که همیشه کوچکتر یا مساوی قطر خارجی لوله است. NPS مخفف Nominal pipe size می باشد.

روش نام گذاری DN

روش نامگذاری DN برای بیان قطر لوله ها بر اساس واحد میلی متر می باشد. DN مخفف عبارت diametr nominal می باشد. این نوع نامگذاری بیشتر در اروپا رایج است. خوب است بدانید NPS و DN قابل تبدیل به یکدیگر هستند و تبدیل آنها همانند تبدیل واحد اینچ به میلیمتر است. شما با ضرب عدد NPS یک لوله در 25 می توانید عدد DN آن لوله را بدست آورید. مثلا لوله ای با NPS 8 دارای DN  200 می باشد.

اهمیت یادگیری تبدیل سایز لوله به اینچ

یادگیری روش‌های تبدیل سایز لوله به اینچ، مهندسان، نصاب‌ها و علاقه‌مندان به کارهای ساختمانی و صنعتی را قادر می‌سازد تا انتخاب‌های دقیق‌تری داشته باشند. با استفاده از این دانش، می‌توان از اشتباهات در اندازه‌گیری و نصب جلوگیری کرد و همچنین جریان سیالات و فشار داخل لوله‌ها را به‌صورت صحیح محاسبه نمود. در نتیجه، تسلط بر تبدیل سایز لوله نه تنها کیفیت پروژه را افزایش می‌دهد، بلکه در صرفه‌جویی زمان و هزینه نیز نقش مؤثری دارد.

سوالات متداول تبدیل سایز لوله به اینچ